ὀπίσω

[358] ὀπίσω, ep. ὀπίσσω (wie ὄπις von ἕπομαι, oder mit ἐπί zusammenhangend); – 1) vom Orte, hinten, hinterher; ὀπίσω δὲ πύλας λίπε, Il. 22, 137; – gew. zurück, nach hinten; σκῆπτρον δ' οὔτ' ὀπίσω οὔτε προπρηνὲς ἐνώμα, Il. 3, 218; κατὰ δ' ἡνία τεῖνεν ὀπίσσω, zog die Zügel zurück, 261; ἀνεχάζετο τυτϑὸν ὀπίσσω, 5, 443; εἴκειν, [358] 605; ἰδνωϑείς, 12, 205; μήτις ὀπίσσω τετράφϑω, ἀλλὰ πρόσσω ἴεσϑε, 272; auch πάλιν εἶσιν ὀπίσσω, Od. 11, 149; ὀπίσω πάλιν οἴκαδε, Pind. N. 3, 59; ὀπίσω ἀναπλῶσαι, Her. 1, 78; ἤϊε τὴν αὐτὴν ὀπίσω ὁδόν, 1, 111; ὀπίσω σπάσας τὸν χαλινόν, Plat. Phaedr. 254 e, wie εἰς τοὐπίσω ἑλκύσαι τὰς ἡνίας, 254 b; Sp. – 2) von der Zeit, hinterdrein, hernach, in Zukunft; Τρωαὶ δέ μ' ὀπίσσω πᾶσαι μωμήσονται, Il. 3, 411; Ggstz von νῦν, 6, 352 u. öfter; Hes. O. 743 Th. 488; ἐς ὀπίσσω, Od. 20, 199; ἅμα πρόσσω καὶ ὀπ ίσσω λεύσσει, Il. 3, 109, wie οὐδέ τι οἶδε νοῆσαι ἅμα πρόσσω καὶ ὀπίσσω, 1, 343, u. οἶος ὅρα πρόσσω καὶ ὀπίσσω, 18, 250, vgl. Od. 24, 452, d. i. das Vorliegende, Gegenwärtige und das darauf Folgende, die Zukunft wahrnehmen, wissen, nicht etwa Zukunft und Vergangenheit, da ὀπίσω, von der Zeit gebraucht, immer auf das Zukünftige geht, vgl. πρόσω u. Od. 11, 483, σεῖο δ' οὔτις ἀνὴρ προπάροιϑε μακάρτατος, οὔτ' ἄρ' ὀπίσσω, wo προπάροιϑε auf die Vergangenheit geht: keiner ist glücklicher als du, weder in der früheren Zeit, von den Früheren, noch in der Zukunft, von den Nachkommen; auch Soph. sagt πέτομαι δ' ἐλπίσιν οὔτ' ἐνϑάδ' ὁρῶν, οὔτ' ὀπίσω, O. R. 488, das hier, das Gegenwärtige und das Künftige, wo schon der Schol. falsch erklärt οὔτε κατὰ τὸ παρὸν ἐρείδων τὸν νοῦν, οὔτε κατὰ τὸ παρεληλυϑός; Eur. γράμματα σφραγίζεις, λύεις τ' ὀπίσω, I. A. 38. Daher ἐν τοῖς ὀπίσω λόγοις σημανέω, in den folgenden, späteren Büchern, Her. 1, 75. – 3) wieder, wiederum; ἀνακτᾶ-σϑαι, Her. 1, 61. 68; ἀποδοῦναι, 5, 92, 3, öfter.

Quelle:
Wilhelm Pape: Handwörterbuch der griechischen Sprache. Braunschweig 31914, Band 2, S. 358-359.
Lizenz:
Faksimiles:
358 | 359
Kategorien: